Геаграфія дабрачыннасці – уся Беларусь

­Старуха Шапакляк марыла аб славе. Яе жаданне стаць знакамітай на ўвесь свет не давала ёй спакою ні днём, ні ўначы. Слава бачылася ёй за кожным паваротам, з­а кожным дрэвам і кустом, але здагнаць яе, «ухапіць за хвост» было няпроста. А жаданне стаць знакамітай не праходзіла. Разважаючы пра тое, як здабыць сабе хоць кавалачак гэтай недасягальнай птушкі-Славы, Шапакляк вывела сваю адмысловую формулу: «Добрымі справамі праславіцца нельга!» І кропка. І трэба шукаць іншых шляхоў. І заўсёды трымаць пацука ў кішэні…

Але добрыя справы на тое і добрыя, каб чалавек ці людзі, якія іх робяць, думалі пра славу ў апошнюю чаргу. На першы план у добрай справе выходзяць шчырасць памкненняў і пачуццяў, сардэчнае жаданне быць карысным для іншых, далучэнне да агульнай справы.

На пачатку снежня сябры ГА «БАЖ» з розных куткоў краіны аб’ядналіся пад сцягам дабрачыннасці, зладзіўшы кожны ў сваёй мясцовасці калядную акцыю ў дзіцячых дамах, прытулках, школах і дамах-інтэрнатах.

«Новый год и Рождество — это не праздник потребительства, это время добра, традиционное время благотворительности», — з такімі словамі звярнуліся да сваіх чытачоў сябры БАЖ з Баранавічаў. І на гэты заклік адгукнуліся дзесяткі людзей. Навучэнцы шасці школ горада напісалі асабістае навагодняе віншаванне кожнаму з 300 жыхароў Ляснянскага дома-інтэрната для старых і інвалідаў. Людзі неслі падарункі не толькі ў дом-інтэрнат, але і ў рэдакцыю газеты «Intex-press». Падарункаў было так шмат, што выгружаць іх з мікрааўтобуса давялося ў некалькі «заходаў».

Падарункі для дзетак слонімскага сацыяльнага прутылку таксама збіралі праз газету. Але да таго, як размясціць на старонках «Газеты Слонімскай» абвестку пра акцыю міласэрнасці, карэспандэнт гэтага выдання Сяргей Васільеў стаў сапраўдным «упаўнаважаным Дзеда Мароза» і завітаў у прытулак з тым, каб дзеткі напісалі свае лісты чароўнаму Дзеду і перадалі іх праз яго. Ужо праз некалькі дзён падарункі, пра якія марылі дзеткі, былі запакаваныя ў каляровыя пакеты. Сланімчане заўсёды хутка адгукаліся на дабрачынныя акцыі журналістаў.

Лісты Дзеду Марозу пісалі ў гэтым годзе і ў Слуцку. Раней журналісты мясцовай газеты «Інфа-кур’ер» збіралі цацкі для дзетак з «дома малечы», а ў гэтым годзе вырашылі змяніць фармат акцыі і звярнулі ўвагу на больш дарослых дзяцей.

Магілёўскія сябры БАЖ сабралі сродкі на падарункі выхаванцам Чавускага спартовага дома-інтэрната для «цяжкіх» падлеткаў. На заклік адгукнулася шмат людзей і прыватных крамаў, што дало магчымасць даставіць у Чавусы розных падарункаў больш як на 1 млн. рублёў. 

Сябры БАЖ з Віцебску прыйшлі з дабрачыннай акцыяй у школу-інтэрнат для дзяцей з парушэннямі слыху. Прыйшлі не проста так, а каб правесці ў гэтай навучальнай установе літаратурны конкурс, падвесці яго вынікі і ўрачыста ўзнагародзіць пераможцаў, а усіх астатніх дзетак пачаставаць смачнымі цукеркамі. Узнагародамі для пераможцаў сталі кнігі віцебскіх літаратараў Франца Сіўка, Сяргея Рублеўскага і Леаніда Свеціка. Свае творы падарылі дзецям і віцебскія фотамастакі: Антон Сцепанішчаў перадаў у «прызавы фонд» фотаэцюд «Вечаровы Віцебск», а Уладзімір Базан — кнігу-альбом «Віцебск. Шагал». 

Журналісты, якія працуюць у газетах Брэста, накіраваліся ў святочныя дні ў вёску Пелішча Камянецкага раёна, дзе працуе сацыяльна-педагагічны цэнтр з дзіцячым сацыяльным прытулкам. Выхаванцы і педагогі прытулку былі вельмі ўсцешаныя тым святам, якое зладзілі сябры БАЖ. Дзеці разгадвалі загадкі ад вясёлай казы, чыталі вершы і распавядалі, хто такія журналісты і кім яны самі мараць стаць у будучыні. За актыўны ўдзел кожны маленькі жыхар прытулку атрымаў вялікі каляндар са сваім імем і салодкія падарункі, а сацыяльны цэнтр атрымаў у падарунак камп’ютар. 

І вось тут бы ўздыхнуць з палёгкай, павіншаваць адзін аднаго і пачаць прыдумляць іншыя магчымасці падтрымаць дзетак у прытулках і інтэрнатах, але, як высветлілася, нават у такой добрай справе, як дабрачыннасць, цэтлік «апазіцыйнага» журналіста перашкаджае дарыць падарункі і праяўляць міласэрнасць.

Гомельскія сябры БАЖ сутыкнуліся з нечаканымі перашкодамі, калі падарункі для дзетак былі ўжо сабраныя. І не з прычыны таго, што зламаўся транспарт, ці (крый Божа) злодзеі скралі гэтыя падарункі. Проста дырэктары адразу некалькіх школ-інтэрнатаў вобласці напрыдумлялі стос прычын, каб не пускаць незалежных журналістаў у свае ўстановы. 

І хоць гамельчукі не гублялі надзеі, што здаровы сэнс пераможа чыноўніцкія страхі, і дзеткі раней ці пазней атрымаюць свае шампуні і зубную пасту, але ж святочны настрой у тых, хто збіраў дапамогу, быў ужо сапсаваны, а падарункі дзеткам давялося прывезці ў бліжэйшы інтэрнат — так бы мовіць, знянацку.

Шчыра кажучы, ідэя каляднай дабрачыннай акцыі — не новая, і шмат хто з нашых калег з рэгіёнаў штогод ладзілі такія акцыі ў сваіх выданнях, звярталіся да чытачоў па ахвяраванні, распавядалі праз газеты пра дзяцей і дарослых, якія апынуліся ў складаных жыццёвых умовах. Можа, таму кожнаму з тых, хто рабіў гэтую справу шчыра і сардэчна, было непрыемна пачуць, што БАЖ і кожны з нашых сябраў паасобку нібыта «зарабляе дывідэнды» на чужым няшчасці.

Але ўсё ж знайшліся і ў нашым рэальным свеце свае «старухі шапакляк» з пацуком у кішэні. Знайшліся, зноў-такі, у Гомелі. Не ведаю, ці гэта экалагічная з’ява (недалёка — сумнавядомы Чарнобыль), ці асаблівасці стаўлення пэўных «органаў» да незалежнай журналісцкай браціі ў гэтым рэгіёне. Вынік адзін — нават у такой­ добрай справе, як дабрачынн­асць, нехта з пацуком у кішэні знайшоў палітычныя матывы і выкрыў ­спробы БАЖ «зарабіць дывідэнды» на дзецях. І шмат яшчэ чаго. 

Каментаваць гэтую пазіцыю бессэнсоўна. Абараняць гонар і годнасць тым нашым сябрам і калегам, якіх беспадстаўна абвінавачваюць, — можа, і трэба. Бясспрэчна, на маю думку, адно — добрую справу нельга прыпыняць, акцыя павінна шырыцца і доўжыцца. Бо, калі знакамітыя казачныя героі «будавалі, будавалі і нарэшце збудавалі», то нават Шапакляк вымушана была змяніць свой пункт гледжання.

Тым больш што «блакітны цягнік» дабрачыннасці зазірнуў яшчэ далёка не ва ўсе куточкі Беларусі.