Ларыса Шчыракова патрабуе дакументы пра падставы свайго вызвалення і дэпартацыі з радзімы

Журналістка Ларыса Шчыракова, якую датэрмінова вызвалілі з калоніі і вывезлі ў Літву ў ліку іншых палітвязняў, прымусова дэпартаваных з Беларусі, звярнулася да генеральнага пракурора Беларусі і ў Дэпартамент выканання пакаранняў. Экс-палітзняволеная патрабуе, каб яе азнаёмілі з дакументамі пра падставы вызвалення і дэпартацыі.

Ларыса Шчыракова. Вільня, 16 верасня 2025 года. Фота: БАЖ

«Калі я яшчэ была ў калоніі, то бачыла па тэлебачанні, як раней вызвалялі іншых. Дзяўчатам зачытвалі, што яны памілаваныя, нейкая працэдура вытрымлівалася. А тут ніякай працэдуры не было, і я да канца не ведаю, ці я памілаваная, ці не. У мяне няма пра гэта аніякіх дакументаў, ніякай даведкі — хто я цяпер, ці магу вярнуцца ў Беларусь. Так не павінна быць, каб чалавека проста вывозілі ў невядомым напрамку», — распавяла Ларыса Шчыракова, якая цяпер знаходзіцца ў Вільнюсе.

Звароты ў Дэпартамент выканання пакаранняў МУС Беларусі і да генеральнага пракурора Андрэя Шведа журналістцы дапамог скласці праваабаронца Леанід Судаленка.

Праваабаронца заўважае, што з указамі пра памілаванне вызваленых павінен азнаёміць пракурор. Але ў выпадку з Ларысай нічога падобнага не было, і таму спадзяецца на тое, што гэты дакумент будзе дасланы ёй хаця б з Генеральнай пракуратуры.

Што да звароту ў Дэпартамент выканання пакаранняў, то ў ім пералічаны цэлы шэраг парушэнняў заканадаўства, кажа праваабаронца:

«Тэрмін зняволення ў Ларысы Шчыраковай павінен быў скончыцца на пачатку студзеня 2026 года, але сёлета 11 верасня яе пасадзілі ў аўтобус і кудысьці павезлі ў суправаджэнні супрацоўнікаў КДБ. Прычым тыя падкрэслілі, што «пасажыры» ўсё яшчэ з’яўляюцца асуджанымі. Па-сутнасці, вызваленыя ў той дзень выйшлі на волю толькі на тэрыторыі Літвы.

Але сваёй згоды на тое, каб яе вывезлі з Беларусі, Ларыса не давала. І гэта прамое парушэнне артыкула 30 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, якая гарантуе свабоду перамяшчэння, выбару месца жыхарства і магчымасць па ўласнай волі з’язджаць з краіны грамадзянства і вяртацца туды».

Паводле Леаніда Судаленкі, вызваленыя праз прымусовую дэпартацыю з Беларусі палітвязні маюць законнае права атрымаць як асабістыя дакументы пра прадставы вызвалення, так і пра іхні цяперашні прававы статус.

Лісты ў беларускія дзяржаўныя структуры былі накіраваны ў пісьмовым выглядзе. Для адказаў Ларыса Шчыракова падала свае адрасы ў Гомелі і ў Вільнюсе.

Ларыса Шчыракова са сваім партрэтам, які быў створаны ў межах выставы БАЖ «Журналісты: бязгучны рэжым». Вільня, 16 верасня 2025 года. Фота: БАЖ

Ларыса Шчыракова — журналістка з Гомеля. Былую палітзняволеную затрымалі ўвечары 6 снежня 2022 года пасля ператрусу ў яе прыватным доме. Яе абвінавацілі паводле двух артыкулаў: «Садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці» (арт. 361–4 КК РБ) і «Дыскрэдытацыя Рэспублікі Беларусь» (арт. 369–1 КК РБ) і асудзілі на 3,5 гады пазбаўлення волі з адбыццём у калоніі агульнага рэжыму.

11 верасня 2025 года стала вядома, што Ларыса Шчыракова апынулася сярод вызваленых з дапамогай ЗША палітвязняў.