Прэм’ера ад Яўгена Карняга: спазнанне каранёў праз традыцыі беларускіх вёсак

Sold out. Спектакль як відовішча і як філасофскі роздум. Супрацьлеглыя меркаванні гледачоў. Усё гэта прыкметы чарговай пастаноўкі Яўгена Карняга — рэжысёра Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, піша Reform.news. Зараз у тэатры ідзе прэм’ерны тыдзень ягонага спектакля «Мроіва» — «дакументальнай казкі» пра знікаючыя вёскі Беларусі.

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

Яўген Карняг — рэжысёр Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, візіянер і аўтар слыннай музычна-пластычнай трылогіі «Шлюб з ветрам», «Пачупкі» і «Забалоцце».

У спектаклі злучаюцца «дакументальныя карціны з жыцця звычайных вяскоўкаў», «успаміны» і паэтычныя творы класікаў беларускай літаратуры: «Адвечнай песні» Янкі Купалы, «Песні пра зубра» Міколы Гусоўскага.

«У дрыготкім мроіве выразна паўстануць самыя важныя моманты чалавечага жыцця — ад нараджэння да скону», — паведамляецца ў анатацыі да пастаноўкі.

Аўтар інсцэніроўкі і рэжысёр Яўген Карняг у новым спектаклі зноў працуе са сваімі слыннымі паплечніцамі — мастачкай-пастаноўшчыцай Таццянай Нерсісян і кампазітаркай Кацярынай Аверкавай. У пастаноўцы занятыя акторы: Ганна Гаспадарык, Надзея Чэча, Іна Ганчар, Сафія Бурдо, Аляксандра Лакуціна і Уладзіслаў Соладаў.

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

Выказванне «Мроіва» складаецца з некалькі пластоў — публіка можа бачыць тое, што адбываецца на сцэне — ігру актораў, чуць дадатковыя аўдыёзапісы, гукавое суправаджэнне, а таксама ў спектакль уведзена відэатрансляцыя: на вялікім экране гледач можа бачыць тое, што здымае тут жа, падчас дзеяння артыстаў, аператар — буйныя планы актораў, вады, маленькіх цацачных домікаў, у якіх цэлы мікрасусвет, выспаў імху — фактурная паверхня народжае асацыяцыі з лесам, балотам.

Гледачу прапаноўваецца шэраг асацыятыўных вобразаў, якія падключаюць ўяўленне ці асабістыя ўспаміны. У спектаклі ў фізічным сэнсе шмат вады — яна пераліваецца ў тазіках, у вёдрах, плюхаецца ў бідонах, ліецца як дождж, яна — скразны вобраз пастаноўкі.

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

Публіка ўспрыняла «Мроіва» па-рознаму: хтосьці — з захапленнем, а хтосьці — крытычна.

«Кукольная часть спектакля гениально 10 из 10. Сюжетная и сценарная часть слабая 3 из 10,— падзяліўся сваімі ўражаннямі і адзнакай адзін з гледачоў. — Этот бы гениальный кукольный подход наложить на хорошее произведение, как в прошлые четыре раза и было бы здорово. И конечно же, не хватило песен, уже к ним приучили, и их отсутствие режет ухо)».

«Вчера имел счастье увидеть этот спектакль. Невероятный! Как и все творения Евгения!», — адзначае іншая глядчка.

«Так, сапраўды вады ў гэтым спектаклі шмат. А таксама, бідоны, балеі, начоўкі. І гумовыя боты. Хто ведае жыцце на вёсцы, той зразумее, што вада м наша ўсе. Але ў спектаклі гэта не ўсе. Есць адно рэжысерскае рашэнне, проста «вау», проста вядзе на глыбіні падсвядомасці, заварожвае і не адпускае. Шчаслівы, хто гэта ўсе пабачыць. Карняг — геній».

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

«Бачылі ўчора. Пад вялікім ўражаннем. Гэта mast see».

«Очень красивый спектакль, хочется пересматривать из разных точек зала. И открывать новые смыслы, свои прежде всего. Спасибо вам».

Але таксама знайшліся і тыя гледачы, хто засумаваў па традыцыйных пастаноўках, якія «лінейна» распавядаюць гісторыю.

«Ожидания после прочтения программы, после первых секунд, когда увидела декорации, онлайн с актерами за сценой, были высокими, — напісала ў водгуках адна дзяўчына. — Но реальность как всегда…Выходили из зала в недоумении, почему всем так нравится Корняг? Он меня постоянно обламывает, его спектакли я не хочу ни советовать, ни пересматривать…

Один час двадцать минут были мучительно долгими, долгие переставления тазов, долгие переливания воды, долгие шлепания ботами. Перепрыгивание с сюжета на сюжет. Спасали только домики и съемки в них. А «Песня про зубра» вообще как-будто лишняя была. Мнение человека, которому не понравилось, тоже может здесь присутствовать? […]Хотелось бы в будущем увидеть в кукольном взрослый спектакль более простой, с единственным и понятным сюжетом от начала до конца, не артхаус».

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

Водгукаў тэатральных крытыкаў пакуль ня шмат, але з большага яны станоўчыя.

«Осталось дело за малым, как-то изловчиться и купить билеты (а сейчас это просто задача с тремя звёздочками), чтобы увидеть все своими глазами», — агучвае самую надзённую праблему публікі адна з наведвальніц тэатра.

«Мроіва» — прэм’ера Яўгена Карняга. Фота: сацсеткі Тэатра лялек, снежань 2024 года

Бліжэйшыя паказы «Мроіва», на якія пакуль ёсць квіткі — студзень наступнага года.