Праз два гады пасля забароны Eўраcаюзу расійскія сайты RT і Sputnik па-ранейшаму даступныя ў яго краінах

Але балканская служба Радыё Свабода выявіла, што гэтыя сайты ўсё яшчэ даступныя.

Глыбока ў самым сэрцы Эўрапейскага Зьвязу, у будынках «Эўрапейскага кварталу» ў сталіцы Бэльгіі, ёсьць яскравыя доказы слабасьці гэтага блякаваньня.

Карэспандэнт Балканскай службы Радыё Свабода змог атрымаць доступ да вэб-сайтаў і сэрвісаў стрымінгавай перадачы каналаў RT (раней вядомы як Rus­sia Today) і Sput­nik без выкарыстаньня VPN альбо іншых інструмэнтаў абыходу з будынкаў выканаўчага органа ЭЗ, Эўрапейскай Камісіі і Эўрапейскай Рады, якая вызначае агульны палітычны парадак дня і кірункі разьвіцьця ЭЗ, але не вядзе перамоваў і не прымае заканадаўства.

Вэб-сайты былі даступныя на некалькіх мовах, нягледзячы на «тэрміновае прыпыненьне» іх Эўрапейскай радай у першыя тыдні поўнамаштабнага ўварваньня Расеі ва Ўкраіну ў 2022 годзе.

У Бруселі кантэнт RT і Sput­nik — відэа, тэксты і іншае — даступны на ангельскай, францускай, нямецкай, сэрбскай, гішпанскай і арабскай мовах.

Каманда Балканскай службы Радыё Свабода таксама выкарыстоўвала віртуальныя прыватныя сеткі (VPN), каб выдаць сябе за карыстальнікаў з 19 іншых краін-сябраў Эўразьвязу, і ў кожным выпадку можна было без праблем дабрацца да вэб-сайтаў RT і Sput­nik.

Лёгкасьць доступу — гэта відавочны ўдар па беспрэцэдэнтных намаганьнях Захаду пакараць Расею за ўварваньне і змагацца зь яе патокам дэзынфармацыі, якая мае на мэце апраўданьне або раскрутку канфлікту.

«Санкцыі распаўсюджваюцца на ўсе спосабы перадачы і распаўсюджваньня, у тым ліку праз кабэль, спадарожнік, IPTV… вэб-сайты і дадаткі», — заявіў Радыё Свабода Ёганэс Барке, прэс-сакратар Эўрапейскай камісіі, адказны за лічбавую эканоміку, дасьледаваньні і інавацыі.

«Усе адпаведныя ліцэнзіі, дазволы і дамоўленасьці аб распаўсюджваньні прыпыненыя», — заявіў ён.

Барке і іншыя афіцыйныя асобы ЭЗ, а таксама зьнешнія экспэрты, кажуць, што выкананьне забароны самімі 27 краінамі-чальцамі ЭЗ і іх адпаведнымі органамі або агенцтвамі натыкаецца на перашкоды.

Каб выканаць забарону, адзначаюць назіральнікі, улады кожнай дзяржавы павінны зьвярнуцца да мясцовых пастаўшчыкоў паслуг з просьбай закрыць доступ да вэб-сайтаў, якімі кіруе Расея. Яны кажуць, што самы бясьпечны мэтад — забараніць дамэны і пэўныя адрасы вэб-сайтаў на нацыянальным узроўні.

«Нацыянальныя ўлады вызначаюць адпаведныя дзяржаўныя органы або агенцтвы, адказныя за выкананьне санкцый, у залежнасьці ад сэктару, на які распаўсюджваюцца канкрэтныя санкцыі», — заяўляе Тынатын Чэрвадзэ, экспэрт па эўрапейскіх санкцыях Інстытуту адкрытага грамадзтва, няўрадавай арганізацыі, створанай і фінансаванай мільярдэрам Джорджам Сорасам.

У сфэры СМІ, мяркуе яна, рэалізацыю санкцый пакінулі на волю інтэрнэт-правайдэраў.

Балканская служба Радыё Свабода зьвярнулася па тлумачэньні да канкрэтных пастаўшчыкоў паслуг у Бэльгіі, дзе знаходзяцца інстытуты Эўразьвязу, і да Міністэрства тэлекамунікацыяў Бэльгіі, але за два тыдні адказу не атрымала.

Вярхоўны прадстаўнік ЭЗ па замежных справах і палітыцы бясьпекі Жузэп Бурэль заснаваў свой флягманскі праект EUvs­Dis­in­fo ў 2015 годзе. Ён кажа, што RT і Sput­nik — «не мэдыйныя арганізацыі, а зброя падману з боку Крамля».

На вэб-сайце EUvs­Dis­in­fo гаворыцца, што галоўная мэта праекту — каб грамадзкасьць лепш усьведамляла і разумела расейскі ўплыў і апэрацыі па дэзынфармацыі, а таксама разьвіцьцё супраціву лічбавай інфармацыі і маніпуляцыям расейскіх СМІ.

«Расея суправаджае сваю незаконную вайну супраць украінскага народу інфармацыйнай вайной і агрэсіўнай ваеннай прапагандай у глябальным маштабе», — заявіў 23 студзеня Пэтэр Стана, прэс-сакратар Эўрапейскай службы зьнешніх дзеяньняў (EEAS).

Вяшчаньне RT на нацыянальных мовах было забароненае ў Вялікай Брытаніі, Нямеччыне, Польшчы, Эстоніі, Латвіі і Літве да санкцый ЭЗ, якія былі ўведзеныя пасьля поўнамаштабнага ўварваньня ва Ўкраіну ў 2022 годзе.

Экспэрты ад імя бэльгійскай юрыдычнай фірмы Sim­mons & Sim­mons адзначылі ў чэрвені мінулага году, што «ў сьвятле вайны ва Ўкраіне» і папраўкі да рэглямэнту ЭЗ № 833/2014 ліцэнзіі на вяшчаньне расейскіх вяшчальнікаў былі «ануляваныя», а «ліцэнзіі на вяшчаньне або дамоўленасьці аб дазволе, перадачы і распаўсюджваньні зь некаторымі СМІ, такімі як Rus­sia Today і Sput­nik, прыпыненыя з 1 сакавіка 2022 году».

Яны дадалі: «Дзяржавы-чальцы ЭЗ ня маюць права прымяняць менш строгія правілы да вяшчальнікаў, але могуць уводзіць больш жорсткія правілы ў дачыненьні да пастаўшчыкоў аўдыёвізуальных мэдыяпаслуг, якія знаходзяцца пад іх юрысдыкцыяй, пры ўмове, што [гэтыя правілы] не парушаюць асноўных правоў».

Чытайце яшчэ:

Папаўненне ў спісе экстрэмісцкіх матэрыялаў: дадатак у Google Play «Радыё Свабода», старонкі «Еўрарадыё» ў сацсетках і іншыя рэсурсы

Блогер з раёнкі. Як цяпер улада спрабуе вярнуць уплыў друкаваных выданняў

Саша Раманава: «Цяпер перыяд ахалоджвання да пратэснага парадку дня і пошуку новых аўдыторый і стратэгій»