• Актуальнае
  • Медыяправа
  • Карыснае
  • Кірункі і кампаніі
  • Агляды і маніторынгі
  • Рэкамендацыі па бяспецы калег

    Святлана Алексіевіч: “Я – чалавек-вуха. Люблю адзінокі чалавечы голас”

    Некалькі соцень слухачоў сабралася 7 снежня ў Гранд-холе Шведскай Акадэміі на Нобелеўскую лекцыю Святланы Алексіевіч. Сярод іх былі і беларускія журналісты, у тым ліку прадстаўнікі ГА “БАЖ”, якія гэтымі днямі знаходзяцца ў Стакгольме на запрашэнне медыя-інстытута FOJO.

    Каб трапіць на лекцыю, журналістам неабходна было да 5 снежня адправіць заяўку на акрэдытацыю. Уваход быў строга па квітках, якія акрэдытаваныя журналісты маглі атрымаць на спецыяльным “нобелеўскім ресэпшн” у Grand Hotel пасля праверкі дакументаў.

    З электронных прыладаў у залу дазволілі пранесці толькі тэлефоны – камп’ютар і дыктафон ахова, пасля тэлефонных кансультацый, папрасіла пакінуць у гардэробе. Патлумачылі гэта імкненнем засцерагчыся ад памех у трансляцыі. (Некаторым нашым калегам пашанцавала больш – ім дазволілі пранесці камп’ютары). У зале працавала ўсяго 4 ці 5 тэлекамер, якія вялі жывую трансляцыю, і некалькі фатографаў.       

    З уступнай прамовай выступіла Сара Даніус (Sarah Danius), пастаянны сакратар Шведскай Акадэміі. Менавіта яна ў кастрычніку г.г. абвясціла імя Алексіевіч як лаўрэаткі Нобелеўскай прэміі па літаратуры.

    Сара Даніус. Скрыншот трансляцыі 7 снежня

    “Два месяцы таму, на пачатку кастрычніка, тут, у Гранд-холе, калі гадзіны дня, сабралася мноства журналістаў, якія нецярпліва чакалі абвяшчэння імя лаўрэата прэміі па літаратуры. Я адчыніла дзверы, вытрымала паўзу. Калі я вымавіла “Беларусь” – пачаліся апладысменты”, – узгадала Сара Даніус.   

    «З аднаго боку, Алексіевіч гаворыць пра “чырвонага чалавека” і яго магчымыя перспектывы. З іншага боку – чакае, калі ж чалавечы досвед урэшце раскрые сябе, дазволіць пазбегнуць паўтораў і цыклічнасці. У гэтым асноўная праблема”.

    “Чаму нам з вамі ёсць справа да “чырвонага чалавека”? Таму што Алексіевіч расказвае нам нешта пра нас саміх і пра тое, якімі мы маглі б быць…”

    У сваёй амаль 40-хвіліннай прамове Сятлана Алексіевіч тлумачыла, чым прадыктавана яе жаданне разабрацца ў “чырвоным чалавеку”, які нікуды не знік пасля падзення “чырвонай імперыі” – СССР.   

    “Бяру на сябе смеласць сказаць, што мы ўпусцілі свой шанец, які ў нас быў у 90‑я гады. На пытанне: якой павінна быць краіна – моцнай ці дастойнай, дзе людзям добра жыць, выбралі першы – моцнай”.

    “Зараз зноў час сілы. Рускія ваююць з украінцамі. З братамі. У мяне бацька – беларус, маці – украінка. І так у многіх. Рускія самалёты бамбяць Сірыю…”  

    “Я – чалавек-вуха. Калі я іду па вуліцы, і да мяне прарываюцца нейкія словы, фразы, поклічы, я заўсёды думаю: колькі ж раманаў бясследна знікае ў часе…”

    “Я люблю, як гаворыць чалавек. Люблю адзінокі чалавечы голас. Гэта найвялікшая мая любоў і жарсць”.

    “Мяне цікавіць гісторыя душы. Побыт душы. Тое, што вялікая гісторыя звычайна прапускае, да чаго яна ставіцца звысок”.    

    Тэкст лекцыі загадзя быў перакладзены на розныя мовы свету і надрукаваны ў выглядзе брашур, якія слухачы маглі атрымаць перад пачаткам лекцыі. Сінхроннага перакладу выступу не было.  

    Скрыншот трансляцыі 7 снежня

    Пасля заканчэння лекцыі прадстаўнікі прэс-службы ГА “БАЖ” распыталі наведнікаў пра іх уражанні.  

    Андрэй Бастунец, старшыня ГА “БАЖ”:  

    – Я ледзь не спазўніўся на лекцыю, бо быў вымушаны купляць белую кашулю, паводле патрабаванняў дрэс-коду. На ўваходзе мяне ўжо не хацелі ўпускаць – маўляў, запозна прыйшоў. Але я сказаў, што я з Беларусі, а Алексіевіч – беларуская пісьменніца, і пасля гэтага мне далі ўвайсці ў залу. Сам выступ Святланы Аляксандраўны быў чаканы. Яна і сама напярэдадні казала, якія тэмы будзе закранаць, і сапраўды гаварыла пра “чырвонага чалавека”, “маленькага чалавека” і пра ўсё тое, што, на жаль, ніяк не адыдзе ў гісторыю…   

    Выкладчыца іспанскай мовы, Швецыя:

    – Святлана – не толькі пісьменніца, але і гісторык, на мой погляд. Мне вельмі спадабалася лекцыя, і я абавязкова пачытаю яе кнігі, бо пакуль не чытала. Але прамова была цудоўная.  

    Выкладчык літаратуры, Швецыя:

    – Не памятаю назвы кнігі па-ангельску, але мне вельмі падабаецца гэты яе дзённік з вайны… А лекцыя – шмат у чым як яе кнігі. Тая ж тэматыка. Але мне спадабалася, што напрыканцы яна згадала і сённяшні дзень. Вайна ў Сірыі, расійска-украінскі канфлікт і ўсё астатняе. Мне падаецца, ёй варта пісаць наступную кнігу.

    «Время надежды сменило время страха». Краткое содержание Нобелевской лекции Алексиевич

    Святлана Алексіевіч. Нобэлеўская лекцыя

    Самыя важныя навіны і матэрыялы ў нашым Тэлеграм-канале — падпісвайцеся!
    @bajmedia
    Найбольш чытанае
    Кожны чацвер мы дасылаем на электронную пошту магчымасці (гранты, вакансіі, конкурсы, стыпендыі), анонсы мерапрыемстваў (лекцыі, дыскусіі, прэзентацыі), а таксама самыя важныя навіны і тэндэнцыі ў свеце медыя.
    Падпісваючыся на рассылку, вы згаджаецеся з Палітыкай канфідэнцыйнасці