Як невыплачаныя сродкі па знешнім дзярждоўгу перанакіроўваюцца на пазапланавыя “субсідыі” прапагандыстам

Эксперты ініцыятывы прааналізавалі пастанову Савета міністраў №751, у якой гаворыцца аб пераразмеркаванні сродкаў рэспубліканскага бюджэту-2022. Як паказвае практыка, звычайна да канца года ў бюджэце застаюцца «завіслыя сумы», якія розныя міністэрствы і ведамствы імкнуцца хутчэй асвоіць, размяркоўваючы паміж сабой.

Гэтым разам «свабоднымі» засталіся грошы, якія планавалася накіраваць на абслугоўванне знешняга дзяржаўнага доўгу — ад сярэдзіны мінулага года з‑за заходніх санкцый Беларусь перастала плаціць па вонкавых пазыках у замежнай валюце, заявіўшы, што гатова гэта рабіць у рублях. Аднак выглядае, што «унікальная валютная прапанова» урэшце аказалася мала прывабнай, а таму не запатрабаванай.  

«Узнікае інтрыга: куды накіраваць лішнія грошы? Сфераў мноства. Можна перадаць пенсіянерам, кампенсаваўшы значную інфляцыю, або інвалідам з іх жабрацкай дапамогай. Ці выдаткаваць камунальнікам, у якіх пастаянныя праблемы з фінансаваннем. Нарэшце, падтрымаць бізнэс, які з апошніх сілаў спрабуе выжыць у санкцыйным кашмары, памножаным на канкурэнцыю з боку «братэрскіх» расейскіх кампаній, якім адкрылі дарогу ў Беларусь», — падказваюць напрамкі фінансавых плыняў незалежныя аналітыкі. 

Зрэшты, урад знайшоў «больш годнае» выкарыстанне грашовых рэсурсаў.

Як вынікае з адпаведнай пастановы, сродкі накіравалі ў якасці субсідый на падтрымку ЗАТ «Другі нацыянальны тэлеканал» і тэлеканал «Сталічнае тэлебачанне».

Гаворка пра паўмільёна долараў у эквіваленце (1 мільён 112 тысяч рублёў). Сыходзячы з логікі Савета міністраў, менавіта прапагандысты цяпер адчуваюць «асаблівае запатрабаванне» у пазапланавых уліваннях.  

Варта нагадаць, што на тэлеканалах АНТ і СТБ актыўнічаюць адны з самых адыёзных апалагетаў рэжыму — Рыгор Азаронак, Ігар Тур ды іншыя «палітычныя аглядальнікі», якія публічна ганьбяць і абражаюць апанентаў за іншадумства. У той жа час пасля сфальсіфікаваных выбараў 2020 года і беспрэцэдэнтнага гвалту сілавікоў з дзяржаўных тэлеканалаў звольніліся дзясяткі супрацоўнікаў, а некаторыя, як Дзмітрый Семчанка, Ксенія Луцкіна, Дзмітрый Лукша сталі фігурантамі крымінальных спраў ці ўжо абвінавачаныя ў «злачынствах».      

«Давайце прагаворым тое, што адбываецца, яшчэ раз. Урад не аддае даўгі крэдыторам, але накіроўвае мэтавыя грошы тым (прапагандыстам, — БАЖ), хто тлумачыць, чаму не аддаваць пазык— правільна. Іншымі словамі,  выразна бачым, што дзяржаўнае фінансаванне абуральна неэфектыўнае. Улады з цяжкасцю працуюць ва ўмовах санкцый, у якія самі сябе ўвагналі, не аддаюць даўгі адным, залазячы пры гэтым у кабалу да іншых. Фінансуюць стратныя прадпрыемствы і распранаюць да ніткі тыя, што прыносяць яшчэ нейкі прыбытак», — канстатуюць эксперты «Кошта ўрада». 

Інфармацыя аб скарачэнні расходаў бюджэту на абслугоўванне знешняга дзярждоўгу і выдзяленні аналагічнай сумы на падтрымку дзяржаўных тэлеканалаў знаходзіцца ў адной пастанове Савета міністраў. Гэта альбо «дэманстратыўна-паказальны ўчынак, альбо адкрытае глупства», адзначаецца ў публікацыі праекта «Кошт урада». Бо ніхто нават для прыстойнасці не паспрабаваў схаваць прычынна-выніковую сувязь. 

Згодна са звесткамі Міністэрства фінансаў, якія апошнія паўгода папросту не абнаўляюцца, дзяржаўны доўг Беларусі перавысіў 65 мільярдаў рублёў і павялічыўся ў параўнанні з пачаткам 2022-га на 8 мільярдаў рублёў, або на 13%. У сваю чаргу знешняя дзяржаўная пазыка упэўнена набліжаецца да 20 мільярдаў долараў. 

Раней улады прыдумалі і іншыя альтэрнатыўныя крыніцы фінансавання сваёй прапаганды. Летась у сакавіку Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ «Аб развіцці сродкаў масавай інфармацыі», згодна з якім уводзіцца абавязковы збор з рэкламадаўцаў на падтрымку нацыянальных медыя: 10% — за размяшчэнне вонкавай рэкламы і рэкламы ў транспарце; 20% — у «іншых выпадках» (што можна трактаваць, як любыя зручныя спосабы «экспрапрыяцыі»). 

Акрамя таго, стаўка падатку на даданую вартасць (ПДВ) за паслугі перадачы дадзеных павялічылася з 25% да 26%. Усе дадатковыя грошы пойдуць на ўзмацненне «інфармацыйнага складніка», што і вынікае з «Мераў па рэалізацыі ўказа ад 31 сакавіка 2022 года №131».  

Чытайце яшчэ: 

“Идеология, геноцид, слежка” — что случилось в 2022 году в правовом поле?

Не страціў свайго фірмовага пачуцця гумару. Медыяменеджэр Канстанцін Залатых у чаканні суда

“Нясплата падаткаў”, “распальванне варожасці”, “шкода нацбяспецы”. За што будуць судзіць супрацоўнікаў знішчанага партала Tut.by