• Актуальнае
  • Медыяправа
  • Карыснае
  • Кірункі і кампаніі
  • Агляды і маніторынгі
  • Рэкамендацыі па бяспецы калег

    Асуджаную журналістку Ларысу Шчыракову дадалі ў «спіс экстрэмістаў»

    Міністэрства ўнутраных спраў РБ 22 верасня абнавіла «Пералік грамадзян Беларусі, замежных грамадзян або асоб без грамадзянства, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці». Сярод тых, каго ўключылі ў «спіс экстрэмістаў» на гэтым тыдні, — палітзняволеная гомельская журналістка і краязнаўца Ларыса Шчыракова, асуджаная да трох з паловай гадоў калоніі.

    31 жніўня суддзя Гомельскага абласнога суда Мікалай Доля прызнаў Ларысу Шчыракову вінаватай паводле двух крымінальных артыкулаў: арт. 361–4 КК (Садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці) і  арт. 369–1 КК (Дыскрэдытацыя Рэспублікі Беларусь). І агучыў вырак: тры з паловай гады пазбаўлення волі ў калоніі агульнага рэжыму з выплатай штрафу памерам 100 базавых велічыняў (3700 рублёў).

    Судовы працэс праходзіў у закрытым рэжыме. Адкрытым зрабілі толькі агучванне рэзалюцыйнай часткі прысуду. Паводле тых, хто пры гэтым прысутнічаў, Ларыса Шчыракова публічна абвясціла, што не збіраецца падаваць апеляцыйную скаргу ў Вярхоўны суд. Пра сваю адмову аспрэчваць вырак яна паведамляла на волю яшчэ да пачатку судовага працэсу, лічачы гэта марным заняткам: на яе думку, дамагчыся змены прысуду па «палітычных» артыкулах немагчыма, пра што, зрэшты, сведчаць і ўсё папярэднія спробы, якія рабілі асуджаныя журналісты.

    Паводле матэрыялаў крымінальнай справы, Ларыса Шчыракова «са жніўня 2020 года па снежань 2022 года, выкарыстоўваючы напружаную грамадскую сітуацыю і імкнучыся дэстабілізаваць абстаноўку ў краіне, праз розныя месенджары і ўліковыя запісы ў сацсетках перадала для размяшчэння і размясціла ў інтэрнэце, у тым ліку на дэструктыўных рэсурсах, інфармацыйныя матэрыялы з загадзя ілжывымі звесткамі, якія дыскрэдытавалі Рэспубліку Беларусь».

    Якія гэта звесткі — невядома, бо суд быў закрыты, і з усіх удзельнікаў працэсу ўзялі падпіску аб неразгалошванні. Таксама журналістка, паводле абвінавачання, «ажыццяўляла збор, стварэнне, апрацоўку, захоўванне і перадачу аўдыя‑, відэа‑, фота- і тэкставай інфармацыі для далейшага выкарыстання ў мэтах забеспячэння экстрэмісцкай дзейнасці інфармацыйнага рэсурсу «Вясна» і экстрэмісцкага фармавання «Белсат».

    Нагадаем, рашэннем Міністэрства ўнутраных спраў РБ тэлеканал «Белсат» і яго сайт на YouTube-канале, а таксама акаўнты ў Telegram, Insta­gram, Twit­ter, Face­book, VK і «Одноклассники» былі прызнаныя «экстрэмісцкім фармаваннем» 3 лістапада 2021 года. «Гомельская вясна» і афіляваныя з ёй сацсеткі абвешчаныя такімі 9 жніўня 2023 года — калі ўжо ішоў суд над Шчыраковай.

    Журналістку затрымалі 6 снежня 2022 года, перад тым супрацоўнікі ГУБАЗіКа  правялі ператрус у доме, дзе Ларыса Шчыракова жыла ўдвох з непаўнагадовым сынам. Хлопца ў дзень затрымання маці міліцыя перадала ў сацыяльны прытулак. Служба апекі не дазволіла забраць Святаслава ні дзядулю, ні іншым сваякам. З прытулку падлетка забраў бацька, з якім Ларыса даўно ў разводзе, але на выклік сваякоў ён адмыслова прыехаў у Гомель з расійскага Новасібірска.

    За кратамі 13 красавіка Ларыса Шчыракова сустрэла 50-годдзе. У сваіх апошніх лістах на волю журналістка пісала, што яе не ўдасца зламаць.

    У сярэдзіне верасня яе мусілі перавесці з СІЗА ў жаночую калонію № 4, размешчаную тут жа ў горадзе на вуліцы Антошкіна, але звестак пра гэта пакуль няма: сваякі яшчэ не атрымалі лістоў са зваротным адрасам папраўчай установы.

    Паводле адукацыі Ларыса Шчыракова — гісторык з веданнем англійскай мовы. Яна скончыла гісторыка-філалагічны факультэт Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Францішка Скарыны, выкладала ў школе гісторыю і англійскую мову. У свой час кіравала моладзевай краязнаўчай арганізацыяй «Талака» (ліквідаваная ўладамі ў 2021 годзе). Пазней захапілася журналістыкай, супрацоўнічала з незалежнымі медыя. Асвятляла яна і пратэсты ў рэгіёне пасля прэзідэнцкіх выбараў 2020 года.

    За супрацу з замежнімі СМІ без акрэдытацыі ў беларускім МЗС Шчыракову затрымлівалі і  штрафавалі праз суды больш як 40 разоў. Але два гады таму, яшчэ да прызнання «Белсата» экстрэмісцкім фармаваннем, жанчына публічна заявіла, што сыходзіць з журналістыкі.

    Летась яна стала вучыцца завочна ва ўніверсітэце на псіхолага. Каб не застацца без сродкаў існавання, зарэгістравалася ў выканкаме індывідуальнай прадпрымальніцай — прапаноўвала ахвотным рабіць фотаэтнасесіі ў нацыянальных строях са сваёй багатай прыватнай калекцыі. Таксама займалася праектам «Забітыя і забытыя», прысвечаным ушанаванню памяці жыхароў Гомельшчыны — ахвяр сталінскіх рэпрэсій, вяла старонку праекта ў Фэйсбуку, здымала відэасюжэты пра рэпрэсаваных і змяшчала іх на YouTube.

    Беларуская праваабарончыя супольнасць прызнала Ларысу Шчыракову палітычнай зняволенай. Яе імя і прозвішчы трапіла ў пералік «экстрэмістаў» у шэрагу яшчэ 34 асобаў, уключаных туды апошнімі днямі. На сёння ў гэтым  спісе 3 324 чалавекі.

    Чытайце яшчэ: 

    «Упершыню з’явілася адчуванне, што я ў гэтым жыцці зусім адна». Пяць гісторый журналістаў, з якімі спынілі адносіны родныя праз грамадзянскую пазіцыю

    «Самы пачварны дзень у маім жыцці». Галоўны рэдактар «Нашай Нівы» Ягор Марціновіч распавёў пра свой арышт

    Что такое туркменизация журналистики? Это возможное завтра для белорусских медиа

    Самыя важныя навіны і матэрыялы ў нашым Тэлеграм-канале — падпісвайцеся!
    @bajmedia
    Найбольш чытанае
    Акцэнты

    Как найти и удалить свои старые комментарии в Instagram, Telegram, YouTube, TikTok и «Вконтакте»

    12.02.2024
    Акцэнты

    30-годдзе за кратамі — сёння ў зняволенай журналісткі Кацярыны Андрэевай дзень народзінаў

    Кацярына Андрэева мусіла сустрэць «круглую» дату на волі — 5 верасня 2022 года сканчаўся яе несправядлівы тэрмін у калоніі. Але не. 7 красавіка 2022-га сям’і палітзняволенай журналісткі стала вядома, што ёй выставілі новае абвінавачанне. 13 ліпеня 2022 года Кацярыну прызналі вінаватай «у выдачы замежнай дзяржаве, міжнароднай альбо замежнай арганізацыі ці іх прадстаўніку дзяржаўных сакрэтаў Рэспублікі Беларусь». Суддзя Гомельскага абласнога суда Алег Харошка прызначыў ёй яшчэ 8 год пазбаўлення волі.
    02.11.2023
    Акцэнты

    «Юмор может работать как подорожник». Топ самых ярких сатирических проектов Беларуси

    Юмор считают лакмусовой бумажкой общества. Чем оно здоровее, тем спокойнее реагирует на шутки и иронию, направленные на внутренние проблемы. Белорусам, три года пребывающим в затяжном, беспросветном политическом и экономическом кризисе, сатира помогает выстоять и уцелеть. А вот диктатура боится смеха как огня. «Не Славой Комиссаренко единым», — подумал БАЖ и сделал обзор самых улетных юмористических проектов, высмеивающих сегодняшнюю страшную реальность.
    12.12.2023
    Кожны чацвер мы дасылаем на электронную пошту магчымасці (гранты, вакансіі, конкурсы, стыпендыі), анонсы мерапрыемстваў (лекцыі, дыскусіі, прэзентацыі), а таксама самыя важныя навіны і тэндэнцыі ў свеце медыя.
    Падпісваючыся на рассылку, вы згаджаецеся з Палітыкай канфідэнцыйнасці