Акцэнты

Якія пагромы магчымыя ў Беларусі? Якія карані антысэмітызму і пры якіх умовах ён прымае агрэсіўныя формы? Як прапаганда выклікае нянавісьць людзей да розных групаў — габрэяў, палякаў, так званых «зьбеглых»? Антысэміцкія пратэсты ў Дагестане, праявы антысэмітызму на фоне вайна Ізраілю з Хамас, небясьпеку пагромаў у Беларусі і ролю прапаганды ва ўсім гэтым Свабода абмяркоўвае з гісторыкамі і палітолягамі — Аляксандрам Фрыдманам і Розай Турарбекавай.

Аляксандра Лукашэнку недзяржаўныя медыя не называюць прэзідэнтам. Часцей абмяжоўваюцца адным прозвішчам — нават без імя. Хтосьці захоўвае інфарматыўны тон для такіх паведамлянняў, а хтосьці дазваляе жартаваць з яго або абвінавачваць у хлусні. Пасля дыскусіі калег на мінулым тыдні, журналіст сайта БАЖ прааналізаваў, у якіх сітуацыях шэраг беларускіх медыя згадвае яго прозвішча: «Зеркало», «Наша Ніва», «Белсат», «Радыё Свабода», «Еўрарадыё». А таксама паразмаўляў з медыяэкспертам пра тое, чаму наогул узнікае пытанне, як яго называць у інфапрасторы.   

29 кастрычніка, у 86-ю гадавіну расстрэлу ў Мінску 132 прадстаўнікоў беларускай інтэлігенцыі, сярод якіх былі дзясяткі паэтаў і пісьменнікаў, у многіх краінах, дзе ёсць беларускія дыяспары, прайшлі традыцыйныя мерапрыемствы пад агульнай назвай «Ноч расстраляных паэтаў». Калегі з «Нашай Нівы» сабралі фота– і відэаматэрыялы толькі пра некаторыя з іх.

Беларускі рэжысёр Андрэй Саўчанка ўжо ў другі раз звяртаецца ў сваёй тэатральнай практыцы да тэмы расстраляных паэтаў — першая спроба адбылася ў 2022 годзе ў супрацоўніцтве с Незалежнымі Купалаўцамі пад назвай «37–22», што адсылае да відавочнай паралелі паміж падзеямі двух стагоддзяў. На тэатральным фестывалі «Kierunek Wschód» у Беластоку адбылася прэм’ера спектакля «Святло ў цемры». Як узнікла ідэя гэтага спектакля? Па якім прынцыпе абіралі тэксты? У чым была рызыка ў працы? Якія недапрацоўкі ёсць у спектаклі? І чаму ўрэшце зноў гэтая тэма? Budzma паразмаўляла пра гэта з рэжысёрам Андрэем Саўчанкам.